Προληπτικά μέτρα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, τοκετού και γέννας κατά τη πανδημία Κοροναϊού (COVID-19)

Εγκυμοσύνη κατά την πανδημία Κοροναϊού και βασικές συμβουλές πρόληψης

Εκτιμάται ότι οι έγκυες γυναίκες είναι ευάλωτες στον κοροναϊό. Η καθοδήγηση από το υπουργείο Υγείας για τους κλινικά ευάλωτους παραμένει σε ισχύ και θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι θα συνεχίσετε να ακολουθείτε τις τελευταίες οδηγίες.

Βασικές συμβουλές για έγκυες γυναίκες κατά τη διάρκεια της πανδημίας :

  1. Να είστε σε εγρήγορση και κοινωνική απομάκρυνση και να αποφεύγεται όποιον έχει συμπτώματα γρίπης και κοροναϊού.
  2. Εάν είστε στο τρίτο τρίμηνο, έγκυος άνω των 28 εβδομάδων, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικές και περισσότερο αυστηρές στην τήρηση κοινωνικής αποστασιοποίησης.
  3. Για ασφαλή παραμονή έξω από το σπίτι, είναι απαραίτητη η χρήσης μάσκας προσώπου και γάντια.
  4. Παραμείνετε δραστήριες με τακτική άσκηση, υγιεινή ισορροπημένη διατροφή και συμπληρώματα φολικού οξέος καθώς και βιταμίνης D, για να έχετε μια υγιή εγκυμοσύνη
  5. Ακολουθήστε όλες τις εξετάσεις εγκυμοσύνης και τα προγεννητικά ραντεβού σας όπως είναι προγραμματισμένα. 
  6. Επικοινωνήστε με το γιατρό σας εάν έχετε ανησυχίες σχετικά με την ευημερία του εαυτού σας ή του αγέννητου μωρού σας.
  7. Εάν έχετε μολυνθεί με κοροναϊό το πιθανότερο να μην έχετε συμπτώματα ή θα έχετε ήπια συμπτώματα από τα οποία θα αναρρώσετε πλήρως.
  8. Εάν αισθάνεστε ότι τα συμπτώματά σας επιδεινώνονται ή εάν δεν γίνεστε καλύτερα, θα πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.
  9. Τα πρώτα συμπτώματα είναι απώλεια της όσφρησης και γεύσης, πυρετός, αδιαθεσία, πόνος στο μυοσκελετικό σας σύστημα, αδυναμία.  

Εγκυμοσύνη στα αρχικά στάδια, στο πρώτο τρίμηνο, λιγότερο από 12 εβδομάδες κύηση

Είναι πολύ σημαντικό εάν έχετε οποιαδήποτε ερώτηση ή ανησυχία για τον εαυτό σας ή το έμβρυο σας οποιαδήποτε στιγμή, να επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να τα συζητήσετε. Ορισμένα συμπτώματα, όπως ο πυελικός πόνος, κράμπες και / ή αιμορραγία κατά τη διάρκεια της πρώιμης εγκυμοσύνης, συνδέονται με έκτοπη κύηση και αποβολή και θα πρέπει να ζητήσετε επείγουσα ιατρική συμβουλή σε περίπτωση που αντιμετωπίσετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα. Η εκτίμηση των συμπτωμάτων και η ιατρική εξέταση θα καταλήξουν στη διάγνωση υποδεικνύοντας εάν είναι απαραίτητη η εισαγωγή σας στο νοσοκομείο κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού, διασφαλίζοντας τη φροντίδα που χρειάζεστε. Ενώ τα νοσοκομεία προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν τον αριθμό των ατόμων που εισέρχονται σε αυτά, προκειμένου να μειωθεί η εξάπλωση του κοροναϊού και να περιοριστεί ο αντίκτυπος στις υπηρεσίες, οργανώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι σε θέση να παρέχουν τις απαραίτητες ιατρικές υπηρεσίες για οξεία περιστατικά, συμπεριλαμβανομένης της περίθαλψης προβλημάτων πρώιμης εγκυμοσύνης.

Τα συμπληρώματα βιταμίνης D είναι απαραίτητα στην εγκυμοσύνη

Η συμπλήρωση βιταμίνης D συνιστάται σε όλες τις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου αναπνευστικών λοιμώξεων. Υπήρξαν ορισμένες αναφορές ότι τα άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρών αναπνευστικών επιπλοκών εάν εμφανίσουν κοροναϊό. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να δείχνουν ότι η λήψη βιταμίνης D αποτρέπει τη μόλυνση από κοροναϊό ή είναι μια αποτελεσματική θεραπεία. Οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν στο βόρειο ημισφαίριο λόγω της ελαττωμένης ηλιοφάνειας και έκθεσης του στον ήλιο, έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και ως εκ τούτου, όλες οι έγκυες, εξετάζονται για τα επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα τους. Εάν είναι χαμηλά τότε λαμβάνουν 10 μικρογραμμαρία βιταμίνη D την ημέρα για να διατηρήσουν τα οστά και τους μυς τους υγιείς. Τα συμπληρώματα βιταμίνης D διατίθενται από τα περισσότερα φαρμακεία.

Στη Κύπρο λόγω της υπερβολικής ηλιοφάνειας που έχουμε, τα συμπτώματα αφυδάτωσης και ο φόβος ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος στη παρατεταμένη έκθεση οι έγκυες αποφεύγουν το μέγιστο δυνατό την έκθεση τους στο ήλιο. Συμβουλεύουμε τις έγκυες γυναίκες για να έχουν φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D την ημέρα να βγαίνουν στον ήλιο για περίπου 20 λεπτά τη μέρα με αμάνικη και ξώπλατη ενδυμασία. Συνιστάται τις πρωινές ώρες 8-10πμ και απογευματινές ώρες 4-6μμ, όπου ο ήλιος δεν είναι τόσο δυνατός και ο κίνδυνος αφυδάτωσης είναι μικρός.  

Πώς μπορεί να προστατευθεί η ψυχική υγεία και ευεξία της εγκύου κατά τη διάρκεια της πανδημίας;

Η πανδημία του κοροναϊού οδηγεί αναπόφευκτα σε αυξημένο άγχος στον γενικό πληθυσμό, και αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τις εγκύους και τις οικογένειές τους, καθώς η εγκυμοσύνη παρουσιάζει μια επιπλέον περίοδο αβεβαιότητας. Η απομόνωση, το πένθος, οι οικονομικές δυσκολίες, η ανασφάλεια και η αδυναμία πρόσβασης σε συστήματα υποστήριξης είναι ευρέως αναγνωρισμένοι παράγοντες κινδύνου για ψυχική ασθένεια.

Συγκεκριμένα, αυτές οι ανησυχίες είναι πιθανό να περιστρέφονται γύρω από:

  • τον ίδιο τον ιό
  • ο αντίκτυπος της κοινωνικής απομόνωσης, με αποτέλεσμα η μειωμένη υποστήριξη από την ευρύτερη οικογένεια και τους φίλους
  • πιθανόν τα μειωμένα οικονομικά των νοικοκυριών
  • σημαντικές αλλαγές στην προγεννητική και άλλη φροντίδα του ΓΕΣΥ, μειωμένος χρόνος της επίσκεψης κλπ.

Θα πρέπει να ερωτηθείτε για την ψυχική σας ευεξία σε κάθε επαφή με τον γιατρό σας και να νοιώσετε άνετα να συζητήσετε το πρόβλημα σας. Αναγνωρίζοντας αυτές τις δυσκολίες, οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να σας βοηθήσουν με μερικές από αυτές τις ανησυχίες. Εάν χρειάζεστε υποστήριξη, μπορούν να παρέχονται και εξ αποστάσεως, όπου είναι δυνατόν.

Τα συμπτώματα κατάθλιψης περιλαμβάνουν:

  • αίσθημα λύπης και απελπισίας
  • αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό σας
  • δεν κοιμάστε καλά, ακόμα και όταν το μωρό σας κοιμάται ή κοιμάται πολύ
  • έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης να κάνεις πράγματα ή να είσαι με τους ανθρώπους
  • απώλεια όρεξης

Η χρήση μάσκας είναι απαραίτητη κατά την επισκέψεις στο νοσοκομείο, για τον τοκετό και τη γέννα

Για να μειωθεί η μετάδοση κοροναϊού σε νοσοκομεία, το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε ότι πρέπει όλο το προσωπικό του νοσοκομείου, ασθενείς και επισκέπτες να φορούν μάσκες προσώπου και καλύμματα.

Όλοι οι επισκέπτες και οι εξωτερικοί ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων γυναικών για τις επισκέψεις ρουτίνας και για τον υπερηχογραφικό έλεγχο, πρέπει να φορούν πάντα καλύμματα προσώπου για να προστατεύονται οι ίδιες αλλά και να προστατεύουν άλλες έγκυες γυναίκες, ασθενείς και το προσωπικό από κοροναϊό. Προς το παρόν οι εσωτερικοί ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που γεννούν, δεν υποχρεούνται να φορούν μάσκες μέσα στα δωμάτια νοσηλείας.

Επιτρέπονται οι συνοδοί των εγκύων κατά τις τακτικές επισκέψεις ρουτίνας και υπερηχογραφικού ελέγχου

Σε ορισμένα νοσοκομεία και μαιευτικές μονάδες, υπάρχουν περιορισμοί στους επισκέπτες που μπορεί να σημαίνει ότι οι σύντροφοι και άλλοι συνοδοί δεν μπορούν να παρευρίσκονται μαζί σας στα συνηθισμένα ραντεβού προγεννητικού ελέγχου. Οι επίσκεψη υπόκειται πλέον στη πολιτική και διακριτική ευχέρεια των νοσοκομείων σχετικά με τις ώρες που μπορούν οι επισκέπτες να βλέπουν τους ασθενείς. Είναι σημαντικό κάθε επισκέπτης να ακολουθεί τις οδηγίες των νοσοκομείων σχετικά με την κοινωνική απόσταση, φορώντας μάσκες προσώπου και γάντια ενώ πλένει συχνά και απολυμαίνει τα χέρια.

Οι διαδικασίες και τα μέτρα πρόληψης στο τοκετό και τη γέννα κατά τη πανδημία του Κοροναϊού (COVID-19)

Πως επηρεάζονται οι επιλογές τοκετού από την πανδημία του κοροναϊού;

Οι έγκυες και που πρόκειται να γεννήσουν τους επόμενους μήνες μπορεί να ανησυχούν, εάν θα επηρεαστεί ο τρόπος που θα γεννήσουν. Τα μαιευτήρια έχουν ξεκάθαρες οδηγίες για να διαχειριστούν και να διευκολύνουν τις επιλογές των γυναικών. Διασφαλίζουν ότι οι υπηρεσίες παρέχονται με ασφαλή τρόπο, με το προσωπικό να έχει τι απαραίτητες γνώσεις και την ικανότητα παροχής επείγουσας περίθαλψης όπου είναι απαραίτητο. Οι έγκυες που έχουν μολυνθεί στο παρελθόν ή είναι μολυσμένες με κοροναϊό κατά την διάρκεια του τοκετού και της γέννας μπορούν να γεννήσουν φυσιολογικά.

Θα μπορεί να παρευρίσκετε ο σύντροφος μου κατά τη διάρκεια του τοκετού και της γέννησης του παιδιού μας;

Ενθαρρύνετε να έχετε μαζί σας τουλάχιστον έναν σύντροφο γέννησης κατά τη διάρκεια του τοκετού και της γέννησης. Ο σύντροφος σας πρέπει να φορεί μάσκα στο νοσοκομείο καθ’ όλη τη παραμονή του στο μαιευτήριο και να έχει αρνητικό τεστ για το κοροναϊό τις τελευταίες 72 ώρες. Η παρουσία τουλάχιστον ενός αξιόπιστου συντρόφου γέννησης καθ ‘όλη τη διάρκεια του τοκετού είναι γνωστό ότι κάνει σημαντική διαφορά στην αίσθηση ασφάλειας και ευημερίας των γυναικών κατά τον τοκετό. Εάν ο σύντροφος σας έχει συμπτώματα κοροναϊού ή έχει πρόσφατα θετικό τεστ για κοροναϊό, συνιστούμε να μην παρουσιαστεί στο μαιευτήριο και διακινδυνεύσει την υγεία σας, την υγεία των άλλων γυναικών και μωρών, και του νοσηλευτικού προσωπικού που σας φροντίζει.

Στα νοσοκομεία και μαιευτήρια, εξακολουθούν να ισχύουν περιορισμοί στις επισκέψεις, γεγονός που μπορεί να σημαίνει ότι οι σύντροφοι γέννησης δεν μπορούν να μείνουν με τις γυναίκες τους μέσα στο μαιευτήριο, μετά την γέννα.

Θα μπορέσει ο σύντροφος μου να παρευρεθεί στή καισαρική μέσα στο χειρουργείο;

Η καισαρική γέννηση μπορεί να είναι προγραμματισμένη για ιατρικούς λόγους ή έκτακτη ανάγκη εάν οι γιατροί και οι μαίες ανησυχούν ότι το μωρό σας πρέπει να γεννηθεί αμέσως. Οι περισσότερες καισαρικές πραγματοποιούνται με επισκληρίδιο αναισθησία (μικρή ένεση στη σπονδυλική στήλη) που σημαίνει ότι θα είστε ξύπνιες, αλλά το κάτω μέρος του σώματός σας είναι μουδιασμένο και δεν αισθάνεστε πόνο. Σε αυτήν την περίπτωση, όλα θα γίνουν από τις μαίες, γιατρούς (μαιευτήρες) και αναισθησιολόγους. Όταν είναι ολα έτοιμα για να αρχίσει η καισαρική μια μαία θα φέρει το σύντροφο σας δίπλα σας.

Λόγω της πανδημίας του κοροναϊού, το προσωπικό του χειρουργείου θα φοράει ενισχυμένο ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό για να αποτρέψει την εξάπλωση της λοίμωξης, κάτι που μερικές φορές  δυσκολεύει την επικοινωνία. Για να επιτρέψετε στους κλινικούς ιατρούς να βοηθήσουν στη γέννηση του μωρού σας με ασφάλεια, είναι πολύ σημαντικό ο σύντροφός σας να ακολουθεί προσεκτικά και γρήγορα τις οδηγίες των ιατρών και μαιών. Περιστασιακά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί γενική αναισθησία (όπου κοιμάστε), ειδικά εάν το μωρό σας πρέπει να γεννηθεί επειγόντως. Κατά τη διάρκεια αυτού του τύπου της καισαρικής γέννησης, ακόμη και υπό συνηθισμένες συνθήκες (πριν από την πανδημία του κοροναϊού), για λόγους ασφαλείας δεν είναι δυνατόν οι σύντροφοι να είναι παρόντες κατά τη γέννηση. Αυτό συμβαίνει επειδή, κατά τη διάρκεια έκτακτης ανάγκης, τα χειρουργεία είναι χώρος υψηλότερου κινδύνου για την πιθανή εξάπλωση του κοροναϊού σε οποιονδήποτε είναι παρόν. Να είστε σίγουρη ότι η ομάδα του μαιευτηρίου θα κάνει ότι μπορεί, ο σύντροφος σας να δει το μωρό σας το συντομότερο δυνατό μετά τη γέννηση.

Συμβουλές για τους συντρόφους γέννησης κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορανοϊού

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού, όλα τα νοσοκομεία περιορίζουν τους επισκέπτες. Εξαίρεση αποτελεί ο σύντροφος γέννησης κατά τη διάρκεια του τοκετού και της γέννας. Κάθε γυναίκα μπορεί να έχει τουλάχιστον έναν σύντροφο γέννησης για να μείνει μαζί της κατά το τοκετό και τη γέννα, εκτός εάν η γέννα συμβαίνει υπό γενική αναισθησία.

  • Οι σύντροφοι γέννησης θα πρέπει να φορούν μάσκα προσώπου όταν εισέρχονται σε νοσοκομείο και να έχουν αρνητικό τεστ για κοροναιο τις τελευταίες 72 ώρες.
  • Για να αποτραπεί η εξάπλωση του κορανοϊού σε άλλες γυναίκες, τα μωρά τους και το νοσηλευτικό προσωπικό, είναι πολύ σημαντικό να μην παρευρεθείτε στο μαιευτήριο εάν έχετε συμπτώματα κοροναϊού ή είχατε κάποια συμπτώματα τις προηγούμενες 10 ημέρες.
  • Εάν ο σύντροφος σας δεν νοιώθει καλά, προστατέψτε την οικογένειά σας και το νοσηλευτικό προσωπικό με το να μείνει στο σπίτι. Υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι χρησιμοποιώντας την τεχνολογία με βίντεο ή τη μητέρα ή μια φίλη σας.
  • Ειναι επιτακτική η τακτική πλύση χεριών με σαπούνι και νερό και χρηση αντισυπτικού τζελ χεριών σε κλινικές περιοχές, όπως διατίθεται.
  • Θα ζητηθεί από το σύντροφο σας να φορέσει επιπλέον εξοπλισμό ατομικής προστασίας εκτός από μάσκα ή και κάλυμμα προσώπου κατά τη διάρκεια του τοκετού και της γέννας, πρέπει να ακολουθεί προσεκτικά τις οδηγίες και να αφαιρέσει τον εξοπλισμό πριν φύγει από την κλινική.
  • Λάβετε υπόψη ότι το προσωπικό του χειρουργείου θα φοράει πλήρη εξοπλισμό προστασίας και μπορεί να είναι πιο δύσκολο για αυτούς να επικοινωνήσουν μαζί σας ή το σύντροφο σας
  • Οι οδηγίες των ιατρών και των μαιών πρέπει να ακολουθούνται προσεκτικά και εάν υπάρχουν απορίες να γίνουν πρίν την έναρξη της γέννας
  • Για να μπορέσει το κλινικό προσωπικό να κάνει τη δουλειά του, είναι πολύ σημαντικό ο σύντροφος να μην μετακινείτε στο μαιευτήριο καθώς κινδυνεύει να αγγίξει κατα λάθος αποστειρωμένες περιοχές.

Ποιος είναι ο κίνδυνος μόλυνσης με κοροναϊό  για τη λεχώνα ή για το νεογνό μετά τη γέννηση;

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι γυναίκες που πρόσφατα γέννησαν και είναι καλά στην υγεία τους διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να προσβληθούν από κοροναϊό ή να έχουν σοβαρά συμπτώματα της αρρώστιας. Το ανοσοποιητικό σύστημα μιας εγκύου που πρόσφατα έχει γεννήσει θεωρείται φυσιολογικό και ικανό να ανταπεξέλθει οποιαδήποτε νόσου εκτός εάν έχει υποκείμενη ασθένεια. Ωστόσο, η μετά τοκετό περίοδος είναι σημαντική και η λεχώνα θα πρέπει να ακολουθεί, ισορροπημένη διατροφή, να κάνει ήπια άσκηση και να διασφαλίζει την κοινωνική αποστασιοποίηση. Τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των νεογέννητων μωρών, δεν φαίνεται να διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να αρρωστήσουν σοβαρά με τον ιό.

Ωστόσο, η στενή παρακολούθηση της υγιεινής, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής πλύσης των χεριών, είναι σημαντική μεταξύ όλων των μελών της οικογένειας σας και θα πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν κρατάτε το μωρό σας εάν έχουν συμπτώματα που υποδηλώνουν οποιαδήποτε ασθένεια. Οποιοσδήποτε εκτός της οικογένειας σας που εισέρχεται στο σπίτι σας πρέπει να προσέχει αυστηρά τις προφυλάξεις υγιεινής και να ακολουθήσει την κοινωνική αποστασιοποίηση σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του υπουργείου υγείας. Είναι σημαντικό το μωρό σας να ακολουθεί το πρόγραμμα σίτισης και παρακολούθησης του παιδιάτρου (συνήθως το νεογέννητο εξετάζεται από το παιδίατρο τη 5η και 10η μέρα μετά τη γέννηση) και εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες, επικοινωνήστε μαζί του. Μην αναβάλλετε να ζητήσετε ιατρική συμβουλή εάν έχετε ανησυχίες για την υγεία του μωρού σας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ζητήστε ιατρική συμβουλή εάν το μωρό σας έχει πυρετό, λήθαργο, ευερεθιστότητα, κακή διατροφή ή άλλα συμπτώματα που μπορεί να έχετε ανησυχίες.

Ενδοοικογενειακή βία και τι πρέπει να κάνεις εάν αντιμετωπίζεις κακοποίηση από το σπίτι;

Η πανδημία κορανοϊού αύξησε επίσης τον κίνδυνο ενδοοικογενειακής κακοποίησης, συμπεριλαμβανομένης οικονομικής, συναισθηματικής και σωματικής κακοποίησης ή βίας. Εάν αντιμετωπίζετε ενδοοικογενειακή κακοποίηση ή βία, ενημερώστε έναν επαγγελματία υγείας που μπορεί να παράσχει πληροφορίες και υποστήριξη για να σας κρατήσει ασφαλή και το μωρό σας.

Μπορείτε επίσης να ζητήσετε υποστήριξη και συμβουλές από τη γραμμή βοήθειας της:

Υπηρεσίας για τη βία στην οικογένεια: 1440

Υπηρεσίας για τη πανδημία κορανοϊού του Υπουργείου Υγείας στα τηλέφωνα 1420 και 1450 και