Από το Παπ τεστ στον εμβολιασμό για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας

Το τεστ Παπανικολάου εξετάζει την υγεία των επιφανειακών κυττάρων στη ζώνη μετάλλαξης (ΖΜ) του τραχήλου της μήτρας. Η ζώνη μετάλλαξης βρίσκεται μεταξύ του έξω και έσω τραχήλου. Τα κύτταρα της ΖΜ υπόκεινται σε αλλοιώσεις λόγω των φυσιολογικών ορμονικών εναλλαγών της έμμηνου ρήσης (περιόδου), της σεξουαλικής επαφής και της γενικότερης κατάστασης της υγείας μια γυναίκας.

Κατά τη σεξουαλική επαφή περίπου το 20% των γυναικών θα προσβληθεί από των υιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (ΙΑΘ). Ένα μικρό ποσοστό θα παρουσιάσει περιστασιακά βλάβες στα κύτταρα της ΖΜ και μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό θα παρουσιάσει μόνιμες προ-καρκινικές βλάβες, χαμηλού ή υψηλού βαθμού στο επιθήλιο του τραχήλου της μήτρας.

Η γενικότερα καλή υγεία και η σωματική άσκηση παρέχουν υψηλό ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνουν τις πιθανότητες μόνιμης προσβολής από το ΙΑΘ. Το κάπνισμα, οι πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι και το άγχος, ελαττώνουν την ικανότητα αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος, υποβοηθώντας και εδραιώνοντας μια τυχαία μόλυνση του ΙΑΘ στη ΖΜ.

Ο ρόλος του εμβολιασμού είναι σημαντικός αφού αναπτύσσονται δια βίου αντισώματα. Η εμπειρία και τα αποτελέσματα από την Αυστραλία, που ήταν η πρώτη χώρα, που εφάρμοσε τον σχολικό εμβολιασμό εναντίον του ΙΑΘ, σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 9-12 χρονών πριν 15 χρόνια, είναι πολύ ενθαρρυντικά. Σημειώνεται ότι όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ακολουθούν το παράδειγμα της Αυστραλίας καθώς και το πρόγραμμα δράσης που εφάρμοσε. Τα τελευταία 2 χρόνια στην Αυστραλία εμβολιάζονται επίσης όλα τα αγόρια όπως και τα κορίτσια κατά την σχολική ηλικία, προσβλέποντας στην εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Οι αντενδείξεις και επιπλοκές από το εμβόλιο του ΙΑΘ είναι ελάχιστες και ακριβώς οι ίδιες όπως τα υπόλοιπα εμβόλια. Το Τεστ Παπανικολάου θα πρέπει να γίνεται κάθε 1-3 χρόνια σε όλες τις γυναίκες που δεν έχουν εμβολιαστεί. Οι νεαρές γυναίκες βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης με τον ΙΑΘ λόγω της αυξημένης σεξουαλικής δραστηριότητας και απουσίας μονογαμικής σχέσης. Συστήνεται η ετήσια εξέταση Παπ σαν μέτρο πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης. Οι γυναίκες που έχουν προσβληθεί στο παρελθόν με τον ΙΑΘ θα πρέπει να κάνουν το Τεστ Παπανικολάου κάθε χρόνο.

Όταν διαγνωσθεί αλλοίωση των κυττάρων της ΖΜ του τραχήλου, δηλαδή το τεστ Παπανικολάου είναι παθολογικό, πρέπει να ακολουθήσει κολποσκόπηση και βιοψίες για τη τελική ιστολογική διάγνωση. Η θεραπεία που ακολουθείται εξαρτάται από τη τελική διάγνωση και στις πλείστες των περιπτώσεων είναι καυστηριασμός ή κωνοειδής εκτομή των βλαβών, με τοπικό αναισθητικό χρησιμοποιώντας κολποσκόπιση για καλύτερο εντοπισμό. Δεν χρειάζεται κανένας πανικός ούτε και υπερβολές στην θεραπεία ή στη παρακολούθηση των περιστατικών αυτών. Υπάρχουν ξεκάθαρα πρωτόκολλα εντοπισμού, θεραπείας και παρακολούθησης του ΙΑΘ σε διεθνές επιστημονικό επίπεδο και θα πρέπει να εφαρμόζονται πιστά.